Met ingang van 26 juni jl. zijn er weer veel versoepelingen ingegaan. Eén van deze versoepelingen betreft het vervallen van het dringende advies om thuis te werken, tenzij dat niet anders kan. Het kabinet adviseert daarbij wel om nog maar maximaal de helft van de werktijd naar kantoor te komen én alleen wanneer er op de werkvloer 1,5 meter afstand kan worden gehouden. De overige basisregels (handen wassen, geen handen schudden en thuisblijven bij klachten) blijven uiteraard ook gewoon nog gelden. Maar we mogen dus weer in grote(re) getale naar kantoor.
Deze versoepeling komt na zestien maanden thuiswerken voor veel werkgevers en werknemers als geroepen maar roept tegelijk ook weer veel vragen op. Want wat wordt bedoeld met de helft van de werktijd? En hoe om te gaan met werknemers die toch liever niet naar kantoor willen komen? En mogen werkgevers gelet op de verplichting om te zorgen voor een veilige werkplek tot slot aan de werknemers die terugkeren naar kantoor vragen of zij al corona hebben gehad of gevaccineerd zijn? Aan deze vragen zullen wij in dit artikel aandacht besteden.
Advies Kabinet
Het kabinet laat werken op kantoor weer toe, zij het dat daar naast de gebruikelijke basisregels dus wel een aantal aanvullende adviezen voor gelden. Het eerste advies is om maximaal de helft van de overeengekomen werktijd naar kantoor te komen. Daarmee wordt bedoeld de helft van de overeengekomen arbeidsduur. Of met andere woorden, in geval van een arbeidsomvang van 40 uur is het advies daarvan maximaal 20 uur op kantoor te werken. De overige tijd werkt de werknemer bij voorkeur dus nog steeds vanuit huis.
Daarnaast is het advies om – wanneer werknemers weer naar kantoor komen – zo min mogelijk met het openbaar vervoer te reizen tijdens de spits (tussen 07.00 – 09.00 uur en 16.00 – 19.00 uur) en drukke plekken te blijven vermijden. Dit om ook tijdens woon/werkverkeer zoveel mogelijk 1,5 meter afstand te kunnen bewaren en gevaar op besmetting te voorkomen. Het kabinet heeft er ook op gewezen dat er naast 1,5 meter afstand goede aandacht moet zijn voor de ventilatie in de gebouwen waarin gewerkt wordt.
De werknemer die weigert
Hoewel een aantal werknemers ongetwijfeld weer zal staan te popelen om naar kantoor te komen, zal er ook een groep zijn die daar juist onwelwillend tegenover staat. Het advies is om met elkaar het gesprek aan te gaan en te proberen om maatwerk afspraken te maken. Zo kan met een werknemer die bijvoorbeeld vanwege een zwakke gezondheid bang is voor besmetting op het werk, een niet totaal ongegronde vrees omdat de pandemie nog niet voorbij is, bijvoorbeeld de afspraak worden gemaakt dat hij of zij voorlopig alleen komt op de dagen met een minimale kantoorbezetting.
Lukt het echt niet om nader tot elkaar te komen, dan kan een werkgever, mits er natuurlijk sprake is van een veilige werkplek (met voldoende afstand en inachtneming van de basisregels) de komst naar kantoor wel afdwingen. Er bestaat namelijk (nog) geen wettelijk recht op thuiswerken. En als er geen aanwijsbare belemmeringen zijn om naar kantoor te komen, kan een werkgever de werklocatie dwingend aanwijzen.
Veilige werkplek en vragen naar coronavaccinatie
Op werkgevers rust de verplichting om een gezonde en veilige werkplek aan te bieden aan werknemers. Dat zou er bij werkgevers toe kunnen leiden dat zij actief willen gaan inventariseren bij hun werknemers of zij al corona hebben gehad of daar inmiddels tegen gevaccineerd zijn. Dit is echter niet toegestaan. De vraag of iemand een coronabesmetting heeft doorgemaakt of een vaccinatie heeft gehad zijn gezondheidsgegevens en dus bijzondere persoonsgegevens. Ook wanneer werknemers deze informatie ongevraagd aan hun werkgever mededelen, mag de werkgever deze informatie niet opslaan (verwerken). Dit is in uitzonderingsgevallen alleen voorbehouden aan een bedrijfsarts.
Wat moet een werkgever dan wel doen?
Gelet op de aanstaande zomervakantie zal het niet direct weer vollopen op kantoren. Werkgevers doen er desondanks goed aan om wel alvast te gaan voorsorteren op de terugkomst van de werknemers naar kantoor. Dit kan door na te denken over een ‘terugkeerplan’ of ‘reboarding programma’, zodat men weet wat er verwacht wordt zodra de bezetting op kantoor weer gaat toenemen. Besteed hierin niet alleen aandacht aan de geldende regels (de basisregels, het houden van afstand, looproutes of regels ten aanzien van het gebruik van kantines en liften), maar denk ook alvast na over een systeem waarmee werknemers kunnen intekenen voor een kantoorplek en het behoud van contact met de groep medewerkers die wel nog vanuit huis werkt. De verwachting is namelijk dat het ‘oude normaal’, waarin vijf dagen op kantoor werd gewerkt, ook na de zomer niet of nauwelijks terugkeert. Veel werknemers zullen kiezen voor een vorm van ‘hybride’ werken waarin deels vanuit huis en deels op kantoor wordt gewerkt.
Voor zover er tijdens de afgelopen 16 maanden nog geen thuiswerkbeleid was opgesteld, doen werkgevers er tot slot goed aan om alsnog een thuiswerkbeleid op te stellen. Vergeet daarbij ook niet de ondernemingsraad te betrekken omdat bepaalde onderdelen van een thuiswerkbeleid instemmingsplichtig kunnen zijn. Mochten wij hierbij van dienst kunnen zijn, aarzel dan niet om contact met één van ons op te nemen.
Wij wensen iedereen naast een mooie zomer ook weer veel werkplezier toe op kantoor!
