Eerste hulp bij Corona (COVID-19)

De hele wereld is in rep en roer over het coronavirus. Er worden op steeds meer plekken voorzorgsmaatregelen genomen en online ontploft het van de blogs en informatieartikelen. Ook op de werkvloer is dit een ‘’hot topic’’. Wat is nu eigenlijk de rol van werkgever in deze situatie?

In dit artikel geven wij een overzicht van de belangrijkste zaken, zoals maatregelen die kunnen of moeten worden getroffen en de mogelijkheid voor aanvragen van werktijdverkorting.

Naast dit artikel zullen wij in een apart artikel de meest gestelde en actuele vragen beantwoorden. Zie hier de link.

Preventiemaatregelen

Als werkgever heb je in deze situatie een belangrijke rol. Zo moet je als werkgever zorgen voor een veilige werkomgeving. Dat geldt in deze situatie net zo. Dit kun je op verschillende manieren waarborgen. Een aantal stappen zijn hierbij (tenminste) van belang:

1. Breng de risico’s binnen jouw bedrijf in kaart. Vanuit daar kun je de vervolgstappen gaan bepalen. Zo kunnen de risico’s hoog/bovengemiddeld zijn als jouw bedrijf internationaal werkzaam is en werknemers voor het werk veel (internationale) reizen maken. In sommige gevallen zijn verstrekkendere maatregelen gewenst en gerechtvaardigd. Zeker als het gaat om reizen van en naar risicogebieden.

2. Daarnaast heb je als werkgever een informatieplicht. Na het in kaart brengen van de risico’s is het belangrijk om dit op een gedegen manier aan werknemers te communiceren. Wat betekent het coronavirus voor het bedrijf? Wat zijn de mogelijke gevolgen, en wat is beleid/plan om besmetting en verspreiding zoveel mogelijk te voorkomen?

3. Wij adviseren werkgevers om bovenstaande in overleg met de arbodienst en/of de ondernemingsraad te bespreken.

Wat kun je nu al doen?

Naast het feit dat je als werkgever bepaalde algemene verplichtingen hebt, wil je mogelijk zelf ook graag actief maatregelen nemen. Wat mag wel en wat mag niet? Op de website van het RIVM is veel informatie te vinden over preventieve maatregelen die kunnen worden getroffen.

– Zo kun je op meerdere plekken op de werkvloer desinfectiemiddel neerzetten en werknemers erop wijzen vaak(er) hun handen te wassen. Daarnaast wordt er geadviseerd om zo min mogelijk met handen aan het gezicht te komen om besmetting te voorkomen. Tot slot wordt geadviseerd om te hoesten en niesen in de binnenkant van de ellenboog en gebruik te maken van papierenzakdoekjes. Hier kun je je werknemers op wijzen.

– Bijeenkomen van grote groepen mensen (die mogelijk uit risicogebieden komen) kun je voorkomen. Je kunt als (internationaal) bedrijf  ‘’videocalls’’ verkiezen boven afspraken in persoon. Grote evenementen kun je aflassen en/of verplaatsen.

– Heeft een werknemers ziekte verschijnselen of is het risico dat een werknemer is besmet groot? Maak dan gebruik van het instructierecht die je als werkgever bezit om de werknemer naar huis te sturen en eventueel bij ziekteverschijnselen contact te laten opnemen met de huisarts en/of bedrijfsarts.

– Indien jouw bedrijf kwalificeert als bovengemiddelde risicovol of er is een rede voor directe maatregel dan kun je alle werknemers adviseren om thuis te werken. Op die manier is de kans op besmetting en verspreiding kleiner.

Veel meer vragen komen aan bod in onze FAQ, zoals: hebben werknemers het recht om thuis te werken? En hebben zij dan recht op loon?

Het coronavirus is geconstateerd bij een werknemer

In dat geval is het heel belangrijk om te achterhalen of de werknemer op de werkvloer is geweest tijdens de incubatietijd. Naar aanleiding daarvan kan de beslissing worden gemaakt om het bedrijf tijdelijk stil te leggen.

Indien het risico een dermate ingrijpende maatregel niet rechtvaardigt is het aan te raden om alle werknemers die direct contact hebben gehad met de betreffende werknemer tijdelijk thuis te laten werken en zich bij verschijnselen te laten testen.

In ieder geval is het van belang om duidelijk en goed te communiceren naar alle werknemers over de situatie en hen op de hoogte te stellen van de maatregelen, rechten & plichten en de opties die zij hebben, mede ter voorkoming van verdere verspreiding van het coronavirus.

Loondoorbetaling?

Indien bij een werknemer het coronavirus is geconstateerd dan is een werknemer arbeidsongeschikt door ziekte en zal in beginsel (minimaal) 70% van het salaris moeten worden doorbetaald. Hiervan kan bij arbeidsovereenkomst of bij cao zijn afgeweken. In dat geval geldt uiteraard hetgeen wat bij arbeidsovereenkomst of bij cao is afgesproken over loondoorbetaling tijdens ziekte.

Het is ook mogelijk dat een werknemer in quarantaine wordt gesteld nog voordat vaststaat dat de werknemer besmet is met het virus en ziek is. Denk aan het hotel dat wordt afgesloten vanwege een persoon die besmet is met het coronavirus of het cruiseschip waar mensen niet op of af kunnen vanwege een besmetting. De werknemer is dan zelf (nog) niet ziek. In dat geval zul je als werkgever in beginsel 100% van het salaris moeten uitbetalen.

Tot slot kiezen veel werkgever ervoor om werknemers thuis te laten werken. Uitgangspunt is ook hier dat de werkgever 100% van het loon blijft betalen.

Economische gevolgen van het coronavirus en werktijdverkorting

Er zijn veel vragen over preventie en hoe om te gaan met het coronavirus binnen ondernemingen. Andere ondernemingen maken zich juist druk over de economische gevolgen van het coronavirus.

Veel producten worden in China gemaakt, waar momenteel veel ondernemingen zijn gestaakt. Dat betekent dat in Nederland veel bedrijven kampen met tekorten en lege schappen. Een branche die hard geraakt wordt is bijvoorbeeld de elektronica branche.

Hoe om te gaan met deze plotselinge werkvermindering? De lonen moeten immers worden betaald, maar de inkomsten nemen af. De overheid heeft hiervoor de regeling werktijdverkorting en heeft reeds maatregelen getroffen door het coronavirus als buitengewone omstandigheid aan te merken voor werktijdverkorting.

Werktijdverkorting is mogelijk wanneer een onderneming als direct gevolg van het coronavirus (geen omstandigheid die onder het normale bedrijfsrisico valt) een periode van ten minste 2 weken minder werk heeft, minstens 20%. De werktijdverkorting kan worden aangevraagd voor iedere werknemer waarvoor een loondoorbetalingsplicht bestaat, met uitzondering van oproepkrachten met een nuluren-contract of uitzendkrachten.

De werktijdverkorting kan worden aangevraagd bij het ministerie van SZW. Het ministerie heeft inmiddels al circa 60 aanvragen toegewezen. Mogelijk is instemming van de vakbonden of de ondernemingsraad/personeelsvertegenwoordiging vereist voor de aanvraag van werktijdverkorting.

Daarnaast kunnen er specifieke regels gelden op basis van een cao. De werktijdverkorting duurt in principe 6 weken en kan worden verlengd tot maximaal 24 weken.
Wanneer de aanvraag voor werktijdverkorting wordt toegekend, kan voor de werknemers die tijdelijk minder werken een WW-uitkering worden aangevraagd. Zo worden de loonkosten voor de werkgever verlaagd, behouden werknemers hun loon en hoeven zij niet te worden ontslagen. Op die manier kan de periode van tijdelijk minder werk op een goede manier worden doorstaan. Uiteraard met als doel dat straks de productie weer op gang komt en onderneming weer als vanouds kan verkopen.

Neem gerust contact met ons op voor vragen over maatregelen die kunnen worden getroffen in het kader van het coronavirus.

Zie ook onze Frequenly Asked Questions (FAQ) over het coronavirus.