De herplaatsingsverplichting is één van de hobbels die moet worden genomen voordat tot een ontslag kan worden overgegaan. Naast het hebben van een ontslaggrond, is voor een ontslag namelijk vereist dat herplaatsing van de werknemer binnen een redelijke termijn niet in de rede ligt. Kortom, als niet aan de herplaatsingsverplichting is voldaan, geen ontslag. Maar wat houdt de herplaatsingsverplichting nu precies in, en hoe ver reikt deze verplichting?
Wat is de herplaatsingsverplichting?
In het kader van de herplaatsingsverplichting moet worden gekeken of herplaatsing van de werknemer binnen een redelijke termijn, al dan niet met behulp van scholing, in een andere passende functie mogelijk is. In beperkte gevallen is de werkgever van deze verplichting uitgezonderd.
Redelijke termijn
De redelijke termijn is in beginsel gelijk aan de wettelijke opzegtermijn. Dit betekent dat de termijn waarbinnen de herplaatsingsverplichting geldt langer is naarmate een werknemer langer in dienst is.
Passende functie
Onder passende functie wordt verstaan, een functie die aansluit bij de opleiding, ervaring en capaciteiten van een werknemer. Over het algemeen zal het hierbij gaan om een functie die aansluit bij het niveau van de huidige functie die door de werknemer wordt verricht.
Bij de beoordeling of er passende functies beschikbaar zijn, zijn niet alleen huidige vacatures relevant. Ook moet worden gekeken naar (i) posities waarvoor binnen een redelijke termijn vacatures zullen ontstaan, en (ii) (structurele) posities waarop – onder andere – uitzendkrachten of oproepkrachten werkzaam zijn.
De blik dient hierbij niet alleen te zijn gericht op de vestiging van de werkgever. Als een werkgever deel uitmaakt van een concern dienen ook andere vestigingen/ondernemingen binnen het concern betrokken te worden. Uit rechtspraak volgt wel dat relevant blijft wat van de werkgever in redelijkheid kan worden gevergd. De herplaatsingsverplichting is daarmee een inspanningsverplichting en geen resultaatsverplichting. Wij schreven over deze rechtspraak eerder een artikel (zie link).
Scholing
Bij het onderzoeken van herplaatsingsmogelijkheden dient ook te worden meegewogen of eventuele scholing eraan kan bijdragen dat een werknemer in een specifieke functie kan worden herplaatst. Denk aan een interne of externe cursus of een opleiding. Bij de vraag of een werkgever scholing dient aan te bieden, speelt mee voor welke duur scholing zou moeten worden aangeboden en wat de kosten voor de scholing zijn.
Hoe ver reikt de herplaatsingsverplichting?
In het kader van herplaatsing wordt van de werkgever een actieve rol verwacht. Het enkel op de hoogte stellen van de werknemer van de (te verwachten) vacatures of het aanbieden van een outplacementtraject is over het algemeen niet voldoende. Van de werkgever wordt (onder andere) ook verlangd dat hij mogelijk passende functies actief met de werknemer bespreekt. Waar mogelijk, dient de werkgever daarnaast aanwezige belemmeringen voor de nieuwe functie weg te nemen.
Ook een werknemer kan zich echter niet lijdelijk opstellen. Van een werknemer wordt verwacht dat hij actief op initiatieven van de werkgever in gaat en eventuele interesse in een functie duidelijk kenbaar maakt. In het kader van de herplaatsingsverplichting ligt dus in zekere zin ook een verantwoordelijkheid bij de werknemer.
Wat is het belang?
Voor werkgevers is het – bij een voornemen tot ontslag – op goede wijze voldoen aan de herplaatsingsverplichting van belang, omdat de herplaatsingsverplichting één van de vereisten is om tot een ontslag te komen. Voor werknemers is het meewerken aan initiatieven van de werkgever van belang, omdat het niet meewerken of weigeren van een passend aanbod ertoe kan leiden dat aan alle vereisten van ontslag wordt voldaan en de werkgever tot ontslag kan overgaan. Reden temeer dus voor beide partijen om voldoende aandacht voor de herplaatsingsverplichting te hebben.
Wij hebben ruime ervaring met het begeleiden van ontslagtrajecten. Heeft u vragen over de wijze waarop u in een concreet geval invulling aan de herplaatsingsverplichting dient te geven, neem dan gerust contact met ons op.
