Het is koud, eindelijk echt koud in Nederland. Stiekem verheugt iedereen zich misschien al op een schaatswedstrijd in de buurt of dat sneeuwgevecht met de buren. Ook roept het winterse weer een aantal arbeidsrechtelijke vragen op.
Door deze weersomstandigheden kan het bijvoorbeeld voorkomen dat een werknemer niet of niet op tijd op zijn werk kan verschijnen. Denk hierbij aan (te) gladde wegen en problemen op het spoor. Heeft de werknemer in die gevallen recht op loon?
Niet op werk kunnen komen?
Het uitgangspunt is dat een werknemer gewoon (op tijd) op het werk moet verschijnen, ook als dit vanwege het weer haast onmogelijk lijkt. Woon- werkverkeer is namelijk in beginsel de verantwoordelijkheid van de werknemer zelf. Dit kan anders zijn als sprake is van een overmachtssituatie. De (enkele) omstandigheid dat sprake is van slecht weer – zeker indien aangekondigd – brengt nog geen overmachtssituatie met zich mee.
Ons advies is dan ook om altijd in overleg te treden om gezamenlijk naar een passende oplossing te zoeken. Misschien kan de werknemer prima thuiswerken – sinds corona is dit in de meeste gevallen toch al de standaard – en is er daardoor helemaal geen noodzaak om op het werk te komen. Dit is natuurlijk niet in alle gevallen mogelijk. Indien de werkgever in die gevallen verlangt dat de werknemer toch naar het werk komt dan is de werknemer in beginsel ook verplicht om te komen. Kom je als werknemer vervolgens niet dan kan dit invloed hebben op het recht op loon.
Het bovenstaande wordt ingekleurd door de begrippen goed werknemerschap en goed werkgeverschap. Van zowel de werkgever als van de werknemer wordt in deze situatie het een en ander verwacht. Zo moet de werknemer er alles aan doen om te proberen alsnog op zijn werk te komen maar zal de werkgever ook zijn best moeten doen om de werknemer tegemoet te komen en zoveel mogelijk te helpen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een roosterwijziging of het werk zo inkleuren dat het werk (tijdelijk) vanuit huis gedaan kan worden.
Is er een cao van toepassing? Kijk dan of hier specifieke regelingen in staan over doorbetaling van loon bij slecht weer. De Regeling Onwerkbaar weer staat het immers toe om bij cao overeen te komen onder welke omstandigheden het door weersomstandigheden niet mogelijk is om te werken. Als de daarvoor geldende wachtdagen zijn verstreken, kan er zelfs sprake zijn van een verval van de loondoorbetalingsverplichting en recht op WW-uitkering .
Code Rood, Oranje en Geel
Indien het vanwege de weersomstandigheden redelijkerwijs niet van een werknemer kan worden verlangd om naar werk te reizen, heeft die werknemer gewoon recht op doorbetaling van zijn loon omdat dit dan in de risicosfeer van de werkgever valt.
Als het KNMI of de Rijksoverheid – zoals afgelopen zondag de gehele dag en maandagochtend – Code Rood afgeeft, kan een werkgever (in beginsel) niet in redelijkheid van een werknemers verlangen om naar werk te reizen. Het dringende advies is dan immers om thuis te blijven. Bij Code Geel zal het naar werk reizen doorgaans wel van een werknemer worden verlangd. Arbeidsrechtelijk roept met name Code Oranje de meeste vragen op. Ook dan is immers het advies om thuis te blijven, als het kan. Of het in die omstandigheden toch van een werknemer kan worden verlangd om naar werk te reizen, zal per individuele werknemer – en werkgever – moeten worden beoordeeld.
Conclusie
Of de werknemer recht heeft op loon blijft met andere woorden altijd afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Duidelijk is dat van zowel de werkgever als de werknemer een actieve rol mag worden verwacht. Twijfel je over hoe hier mee om te gaan? Neem dan gerust contact met ons op.
