De zomervakantie en 1 juli staan weer voor de deur. In dit overzichtsartikel behandelen wij de opbouw van vakantiedagen, ziekte tijdens vakantie, het verval van vakantiedagen en de waarde van een vakantiedag.
Iedere werknemer in Nederland heeft recht op vakantiedagen, maar de regels zijn niet altijd even duidelijk.
Vakantiedagen
Wettelijke vakantiedagen zijn de basis. Werknemers hebben elk jaar recht op minimaal vier keer het aantal dagen dat ze per week werken. Werkt iemand vijf dagen per week, dan zijn dat dus twintig vakantiedagen per jaar. Drie dagen? Dan twaalf.
Krijgt een werknemer meer vakantiedagen dan wettelijk vereist? Dan zijn dit ‘bovenwettelijke vakantiedagen’. Die kunnen zijn overeengekomen in een arbeidsovereenkomst of cao. Deze bovenwettelijke vakantiedagen mogen ook worden uitbetaald in plaats van opgenomen. Dit kan alleen als werkgever en werknemer akkoord zijn.
Opbouw van vakantiedagen
Een werknemer bouwt in principe alleen vakantiedagen op over de periode waarin wordt gewerkt en er recht is op loon. Hier bestaan uitzonderingen op, bijvoorbeeld tijdens zwangerschapsverlof, adoptieverlof, aanvullend geboorteverlof, langdurig zorgverlof, en ziekte.
Zieke werknemers en vakantiedagen
Ook zieke werknemers hebben recht op vakantie. Sterker nog: vakantie kan helpen bij het herstel van de ziekte, of na het verrichten van re-integratiewerkzaamheden.
Is een werknemer ziek tijdens vakantie, dan gelden deze ziektedagen niet automatisch als vakantiedagen. Hierover schreven wij al eerder in dit artikel.
Verval en verjaring van vakantiedagen
Wettelijke vakantiedagen vervallen zes maanden na afloop van het kalenderjaar waarin ze zijn opgebouwd. Let op: de wettelijke vakantiedagen uit 2024 vervallen dus op 1 juli 2025!
Bovenwettelijke vakantiedagen verjaren pas na vijf jaar. Bovenwettelijke vakantiedagen uit 2024 verjaren per 31 december 2029.
De werkgever heeft wel een vergaande inspanningsverplichting ten aanzien van het informeren van werknemers over het vervallen van de vakantiedagen. Hierover schreven we eerder in dit artikel.
Uitdiensttreding
Heeft een werknemer bij het einde van het dienstverband nog vakantiedagen over? Dan moeten deze vakantiedagen worden uitbetaald. Bij een nieuwe werkgever kan de werknemer deze vakantiedagen alsnog opnemen als onbetaald verlof.
Waarde van een vakantiedag
Uitgangspunt is dat een werknemer tijdens vakantie het ‘gebruikelijke loon’ krijgt uitbetaald. Als een vakantiedag wordt uitbetaald, mag dat niet leiden tot een economisch nadeligere positie dan als dat er op die dag zou worden gewerkt. Tot het gebruikelijke loon behoort in ieder geval het vaste salaris, vermeerderd met de vakantietoeslag en een eventuele vaste eindejaarsuitkering of dertiende maand. Maar ook variabele beloningen zoals een onregelmatigheidstoeslag, avond-, nacht-, weekend-, ploegen- of consignatietoeslag, structurele overwerkvergoedingen, een (prestatie) bonus en zelfs een winstdeling moet in de berekening meegenomen worden. De waarde van een vakantiedag is dus hoger dan alleen het salaris en vakantietoeslag. We schreven hier eerder over.
Fijne zomer(vakantie)!
